สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส. ม.อ.)

พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550 หมวดที่ 1 สิทธิและหน้าที่ด้านสุขภาพมาตรา 12 บุคคลมีสิทธิทำหนังสือแสดงเจตจำนง ไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพียงเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตตน หรือเพื่อยุติการทรมานจากการเจ็บป่วยได้ ซึ่งความเป็นมาและความสำคัญของหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขตามพ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาตินั้น มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ป่วยที่ทำหนังสือแสดงเจตนาสามารถปฏิเสธการรักษาที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อผู้ป่วยที่อยู่ในวาระสุดท้ายของชีวิต เช่นผู้ป่วยที่มีสภาพฟื้นไม่ได้ตายไม่ลง มีชีวิตอยู่ด้วยเครื่องมืออุปกรณ์ทางการแพทย์ รวมถึงผู้ป่วยที่ต้องทุกข์ทรมานจากโรคบางโรคในระยะยาวโดยไม่มีทางรักษาให้หายขาดได้ ผู้ป่วยมีอาการทรุดหนักลงเรื่อยๆ การรักษาบางวิธีการอาจเป็นสิ่งที่เกินความจำเป็น หรือไม่เป็นประโยชน์แก่ผู้ป่วย อีกทั้งยังกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและญาติ ทำให้ต้องเสียค่าใช้จ่ายจำนวนมากโดยไม่เกิดประโยชน์ใดๆ นอกจากนั้น ยังเป็นภาระต่อระบบบริการสาธารณสุขของประเทศโดยรวม อำเภอเทพา จังหวัดสงขลา มีจำนวนผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบประคับประคองเพิ่มมากขึ้น และในขณะเดียวกันผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าวก็มีอัตราการเสียชีวิตเพิ่มขึ้นเช่นกันดังจะเห็นได้จากข้อมูลตั้งแต่เดือนตุลาคม 2560 – เดือนมกราคม 2561 มีจำนวนผู้ป่วย 25 ,34 ,35 และ 40 ราย ตามลำดับ พบอัตราการเสียชีวิตในผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าวจำนวน 3 ,5 ,4 และ 5 ราย ตามลำดับซึ่งเมื่อจำแนกโรค พบว่าอันดับหนึ่งเป็นผู้ป่วยโรคมะเร็ง รองลงมาเป็นผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะท้าย การดูแลที่ผ่านมาเน้นการดูแลเพื่อตอบสนองความต้องการทางด้านร่างกาย จิตใจ และจิตสังคม แต่ยังไม่ครอบคลุมมิติทางด้านจิตวิญญาณ คณะกรรมการ Palliative care โรงพยาบาลเทพาได้ดำเนินการพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายแบบประคับประคองมาเป็นระยะเวลาหนึ่ง และเล็งเห็นความสำคัญว่าควรพัฒนาให้เกิดบริการนี้ทั้งในส่วนของบุคลากรทางการพยาบาลในโรงพยาบาลเทพา และเครือข่ายสาธารณสุข เพื่อต้องการพัฒนาศักยภาพด้านองค์ความรู้ และทักษะการดูแลผู้ป่วย ให้มีเจตคติที่ดีต่อการพยาบาลผู้ป่วยระยะท้าย โดยสอดคล้องกับวิถีชีวิตของชุมชนครอบคลุมมิติทางด้านกาย จิต จิตสังคม และจิตวิญญาณ ตลอดจนสร้างเครือข่ายการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายแบบประคับประคองในพื้นที่อำเภอเทพาให้มีศักยภาพ