สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส. ม.อ.)

ชื่อโครงการ	ผลิตภัณฑ์กระเป๋าแปรรูปจากเสื่อกก บ้านห้วยเกิ้ง อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี
สถาบันอุดมศึกษาหลัก	มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
หน่วยงานหลัก	คณะวิทยาการจัดการ
หน่วยงานร่วม	สาขาการจัดการทั่วไป
ชื่อชุมชน	บ้านห้วยเกิ้ง อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี
ชื่อผู้รับผิดชอบ	ผศ.วฤธรณ์ ตุลย์ณวัฒน์
ที่อยู่ผู้รับผิดชอบ	64 ถ.ทหาร ต.หมากแข้ง อ.เมือง จ.อุดรธานี 41000
ชื่อผู้ร่วมโครงการ/สาขา	ธนพล หอนงาม กิตติพัฒน์ สุทัศน์ ณ อยุธยา ณัฐพงศ์ ภักวาปี พชร คงทัน เอกพงษ์ ศรีสอนดี
การติดต่อ	0894221212
ปี พ.ศ.	2561
ระยะเวลาดำเนินโครงการ	1 มกราคม 2562 - 30 เมษายน 2562
งบประมาณ	0.00 บาท

จังหวัด	อำเภอ	ตำบล	ลักษณะพื้นที่
อุดรธานี	กุมภวาปี	ห้วยเกิ้ง

ข้อมูลพื้นฐาน

กลุ่มทอเสื่อกก เป็นผลิตภัณฑ์ของคนในชุมชนโดยมีการสืบทอดภูมิปัญญาจากบรรพบุรุษ ปู่ ย่า ตา ยาย ซึ่งส่วนใหญ่จะผลิตเพื่อใช้ในครอบครัว โดยจะผลิตในช่วงที่ว่างจากการประกอบอาชีพ เช่นการทำนา ทำไร่โดยชาวบ้านจะปลูกต้นกกไว้ในบริเวณ สวน ใกล้บ้าน หรือบริเวณ ที่นาของตนเอง เมื่อต้นกก มีความยาวตามต้องการชาวบ้าน จะตัดเพื่อนำมาสอยเป็นเส้นๆแล้วนำไปตากแดดให้แห้งแล้วย้อมสี แล้วจึงนำไปทอตามลวดลายที่แต่ละคนจะออกแบบเพื่อให้เกิดความสวยงาม ซึ่งกลุ่มแม่บ้าน บ้านหินตั้ง นำโดย นางไร้ สุนา ได้มองเห็นว่าในหมู่บ้านมีชาวบ้านที่ปลูกต้นกกไว้เป็นจำนวนมาก จึงได้รวมกลุ่มกันขึ้นในปี พ.ศ. 2541 เพื่อช่วยกันพัฒนารูปแบบของเสื่อกกให้มีความทันสมัยสวยงามเป็นที่ต้องการของตลาด ซึ่งจะทำให้มีรายได้เพิ่มขึ้น ปัจจุบันมีสมาชิก 35 ราย

ข้อมูลศักยภาพ/ทรัพยากร

- ลวดลายของเสื่อกกมีหลากหลายแบบตามความชอบของลูกค้า
- สีสัน ลวดลาย ยังคงมีความเป็นภูมิปัญญา
- กระเป๋ามีความแข็งแรงทนทาน ใช้ระยะยาวได้
- ผลิตภัณฑ์เป็นสินค้า OTOP จึงสามารถออกขายตามงาน OTOP ได้
- มีช่องทางการจัดจำหน่าย จากลูกค้าของผู้ประกอบการ

ข้อมูลประเด็นปัญหา

ข้อมูลความต้องการเชิงพื้นที่

1. การเข้ามาของคู่แข่งรายใหม่
ผลิตภัณฑ์กระเป๋าแปรรูปจากเสื่อกก ในท้องตลาดมีค่อนข้างน้อยเนื่องจากปัจจุบันมีผู้ประกอบการการผลิตกระเป๋าที่ทำจากวัสดุหนังเทียมมากกว่า จึงทำให้กระเป๋าแปรรูปจากเสื่อกกมีคู่แข่งขันปัจจุบันน้อย
2. การต่อรองของลูกค้า
กระเป๋าแปรรูปจากเสื่อกก มีความทันสมัยแต่ยังมีความภูมิปัญญาปนอยู่ จึงทำให้ลูกค้าที่มีความสนใจในรูปแบบกระเป๋า ลวดลายของเสื่อกก เกิดความต้องการได้
3. สินค้าทดแทน
กระเป๋าแปรรูปจากเสื่อกก เป็นกระเป๋าที่มีการเอาเสื่อกก มีเพิ่มเติมใส่กระเป๋า จะมีสินค้าทดแทนคือ กระเป๋าแปรรูปจากผ้าไหม กระเป๋าแปรรูปผ้าขาวม้า กระเป๋าแปรรูปผ้ามัดหมี่ เป็นต้น ซึ่งสินค้าทดแทนทั้ง 3 ชนิด ทำให้ลูกค้ามีทางเลือกเพิ่มมากขึ้น
4. ช่องทางผู้จัดหาวัตถุดิบ
เนื่องจากผู้จำหน่ายวัตถุดิบมีหลายราย จึงทำให้อำนาจการต่อรองของผู้จำหน่ายวัตถุดิบต่ำ เพราะผู้ประกอบการสามารถเลือกหาวัตถุดิบได้จากผู้จำหน่ายวัตถุดิบได้หลายราย โดยผู้ประการจึงไม่จำเป็นต้องต่อรองและรอวัตถุดิบจากผู้จำหน่ายวัตถุดิบเพียงรายเดียว

- วิเคราะห์ สภาพแวดล้อม ภายนอก ภายใน SWOT
- วิเคราะห์สภาพการแข่งขัน 5 Force
- ส่วนประสมทางการตลาด 4P
-วิเคราะห์ต้นทุนผลิตภัณฑ์และวิเคราะห์จุดคุ้มทุน
- ออกแบบผลิตภัณฑ์
- การสอบถามความชอบของผลิตภัณฑ์

โครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์หรือเรียกว่า OTOP (โอทอป) เป็นโครงการกระตุ้นธุรกิจประกอบการท้องถิ่น โครงการดังกล่าวมีเป้าหมายจะสนับสนุนผลิตภัณฑ์เสื่อที่ผลิตจากต้นกก ที่ผลิตจากกลุ่มแม่บ้าน บ้านทรายทอง และจัดจำหน่ายในท้องถิ่น โดยได้รับแรงบันดาลใจมาจากโครงการหนึ่งหมู่บ้านหนึ่งผลิตภัณฑ์ (OVOP) ที่ประสบความสำเร็จของญี่ปุ่น โครงการโอทอปกระตุ้นให้กลุ่มแม่บ้านพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์เสื่อให้มีความทันสมัยเสื่อให้มีความทันสมัย
การทอเสื่อกก เป็นภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่น ที่นำเอาต้นกกมาแปรสภาพให้เป็นเส้น ย้อมสี แล้วสานทอให้เป็นแผ่นผืน เพื่อนำมาใช้ปูรองนั่งหรือนอน เสื่อกก เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีใช้กันอยู่ทั่วไป ทั้งนี้เพราะต้นกกเป็นพืชธรรมชาติที่ขึ้นอยู่ทั่วไป และภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่นที่นำต้นกกมาแปรสภาพก็มีลักษณะคล้ายกัน หรือได้อิทธิพลทางความคิดจากกันและกัน ทำให้เสื่อกกถูกจัดได้ว่าเป็นปัจจัยจำเป็นอย่างหนึ่ง ต่อการดำรงชีวิตของผู้คนในอดีต ที่บ้านทรายทอง หมู่ที่ 9 ตำบลข้าวสาร อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานีคือหมู่บ้านนึ่งที่มีการสืบสานภูมิปัญญาทางด้านการทอเสื่อกกนี้มายาวนาน จนปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์อื่นเข้ามาทดแทนการใช้เสื่อกกมากมายให้เลือก นับตั้งแต่เสื่อน้ำมัน พรม กระเบื้องปูพื้น และอื่นๆ ทำให้กระแสความนิยมในการใช้เสื่อกกลดลงและคนรุ่นจึงไม่ค่อยมีความสนในในการทอเสื่อกกมากนัก เพื่อให้เห็นถึงความสำคัญของวัฒนธรรมทางภูมิปัญญาของท้องถิ่น ชาวบ้านจึงได้รวมตัวกันจัดตั้งกลุ่มทอเสื่อกกขึ้นในหมู่บ้าน เพื่อเป็นการสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นมิให้สูญหายไปกับกาลเวลา และ เพื่อนำไปสู่การอนุรักษ์การทอเสื่อกก ให้คงอยู่คู่กับชุมชน อย่างเข้มแข็ง ยืนหยัด
เพราะเหตุนี้จึงทำให้ให้เล็งเห็นความสำคัญในการแก้ไขปัญหาในด้านพัฒนาสินค้าจากเสื่อกกและมองหาโอกาสเพื่อหาช่องทางการจัดจำหน่าย โดยทำการเพิ่มผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ แบบสมัยใหม่ เพิ่มสีสันของเสื่อให้ดูน่าสนใจมากขึ้น และใช้กลยุทธ์ทางการตลาดมาปรับใช้ คือ สร้างแบรนด์ให้กับสินค้า สร้างจุดเด่นให้สินค้าแล้วนำจุดเด่นของสินค้า เพื่อเพิ่มยอดขายให้แก่ชุมชนได้
จากปัญหา ด้วยเหตุนี้ คณะผู้วิจัย นำไปเป็นแนวทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์กระเป๋าแปรรูป การวางแผนกลยุทธ์ทางการตลาด เพื่อเพิ่มความสามารถทางการแข่งขันและสอดคล้องกับความต้องการของกลุ่มบริโภค โดยใช้ต้นทุนอย่างมีประสิทธิภาพและเหมาะสมต่อไป

	คุณค่าที่เกิดขึ้น	ผลที่เกิดขึ้น
1	เกิดความรู้ หรือ นวัตกรรมชุมชน
2	เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ
3	การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ (กายภาพ สังคม และเศรษฐกิจ)
4	การพัฒนานโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อสุขภาวะ
5	เกิดกระบวนการชุมชน
6	มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ