สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส. ม.อ.)

1. เปิดเวที รับฟังปัญหา ข้อมูลการตายของปลาในกระชัง
   

- บังกวี กลุ่มประมงพื้นบ้าน บ้านโคกไคร นำเสนอข้อมูล เกิดการตายของปลาเก๋าดอกแดง เริ่มประมาณวันที่ 5 สิงหาคม และทยอยตายมาเรื่อยๆ จนจำนวนปลารอดตายเหลือน้อยกว่า 30% - สมาชิก กลุ่มบ้านท่าสนุก นำเสนอข้อมูล สรุปได้ว่าเกิดปลาตายเริ่มตั้งแต่ช่วงกลางเดือนกรกฏาคม จนถึงปัจจุบัน กระชังในพื้นที่จำนวน 8 ราย ไม่มีปลารอดชีวิต และหยุดการเลี้ยงปลาในกระชัง จนถึงปัจจุบัน - สมาชิก กลุ่มบ้านท่าแกรง นำเสนอข้อมูล สรุปได้ว่าในพื้นที่ ก็มีปลาตาย ทั้งปลากะพง และปลาเก๋า เริ่มทยอยตาย ประมาณ 30% ของกระชังที่เลี้ยงปลา - คุณโกสิน นำเสนอว่า ในพื้นที่มีการลอบขุดเหยื่อแดง และสังเกตสีของน้ำมีความขุ่นเหมือนมี 2 สี มีความเมือกของน้ำในลำคลอง

1. นายสมโภชน์ ซักถามคำถามเพิ่มเติม และให้ชาวบ้านในพื้นที่ทำข้อมูลทางสถิติ ประเด็นคำถาม  2.1 ตำแหน่งที่เลี้ยงปลา 2.2 ขนาดของกระชัง ชนิดปลา อายุ และปริมาณของปลาที่เลี้ยง 2.3 อาหารที่เลี้ยงปลา 2.4 จำนวนการตาย สังเกตพฤติกรรมของปลา และลักษณะของปลาที่ตาย
2. ดร. อภิชาติ ซักถามคำถามเพิ่มเติม  ประเด็นคำถาม 3.1 สภาพแวดล้อมในพื้นที่ มีการเปลี่ยนแปลงกะทันหันหรือไหม เกิดฝนตกไหม หรือ อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัดไหม 3.2 กิจกรรมของชาวบ้านในพื้นที่ ต้นน้ำ กลางน้ำ ปลายน้ำ กิจกรรมการจัดการทางการเกษตร และการกำจัดของเสีย 3.3 สอบถามเพิ่มเติมไปประเด็น สปาโคลน คิดว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับพื้นที่ไหม มีชาวบ้านตั้งประเด็น กำมะถัน อาจเพิ่มขึ้นจากแนวรอยเลื่อน
3. ดร.ศิริภัธร ซักถามคำถามเพิ่มเติม ประเด็นคำถาม 4.1 ได้มีการแจ้งหน่วยงานไหนแล้วบ้าง และหน่วยงานมีการดำเนินการอะไรบ้าง 4.2 ต้องการความช่วยเหลือ หรือ อยากให้ทาง สนส ช่วยเป็นตัวกลางในการประสานเรื่องไหนเพิ่มเติมไหม
4. นายสมโภชน์ ให้คำตอบเบื้องต้น สาเหตุของการเกิดปลาตาย 5.1 เกิดฝนตก ทำให้ปริมาณน้ำจืดไหลลงสู่คลอง พื้นที่ต้นน้ำ ท่าสนุก จะเกิดการตายก่อน และไหลไปยัง กลางน้ำ และปลายน้ำ (ปลาเก๋าเป็นปลาน้ำเค็มจะเป็นปลาที่ทนน้ำจืดได้น้อยกว่าปลากะพงซึ่งเป็นปลา 2 น้ำ ทำให้เกิดการตายสูงกว่า) 5.2 ตั้งข้อสังเกต ความหนาแน่นของจำนวนกระชัง และปริมาณปลาที่เลี้ยงในแต่ละกระชัง 5.3 ตั้งข้อสังเกต เรื่องปลิงใส โรคของปลา การรุกล้ำของแมงกะพรุน 5.4 ตั้งข้อสังเกตการตื้นเขินของตะกอน จากของเสียที่เกิดขึ้นจากการเลี้ยงสัตว์น้ำในกระชัง ทำให้เกิดพยาธิ

• จากการรับฟังปัญหา และให้ชาวบ้านในพื้นที่เก็บข้อมูลเชิงสถิติเพิ่มเติมสรุปได้ว่า
  

1. ปัญหาที่เกิดขึ้นจากการตายของปลาในกระชัง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นปลาเก๋าดอกแดง ซึ่งเป็นปลาน้ำเค็มในบริเวณนั้นจะมีปลากระพงขาวซึ่งเป็นปลา 2 น้ำปลากะพงขาวไม่ตาย หรือ ตายน้อยกว่า เพราะปลากะพงขาวจะทนน้ำจืดได้มากกว่า น้ำจืดไหลลง ตอนบน กระชังตอนบนจะตายก่อน น้ำเค็มตอนล่างยังมีจึงทำให้ปลากระชังในตอนล่างตายช้ากว่า
   
2. ปลิงใสเกิดจากตะกอน และการหมักของตะกอนใต้กระชัง บวกกับการเลี้ยงปลาที่หนาแน่น เชื้อโรค และของเสีย เมื่อปลาอ่อนแอ พยาธิจะเกาะได้ง่าย
3. เมือกที่ตัวปลา เกิดจากเวลาปลาอ่อนแอ ปลาจะขับเมือกออกมาเพื่อรักษาตัวเอง ส่วนสายเมือก ส่วนใหญ่เกิดจากแมงกะพรุน
4. ล้อยาง ขัดขวางการไหลของกระแสน้ำ เกิดการสะสมตัวของตะกอน
5. ต้องมีการตรวจสอบเรื่องดิน เรื่องน้ำ
6. ปลาตายเกิน 50% แล้ว วิธีเดียวที่ช่วยได้ตอนนี้ คือเอาปลาขึ้นจากกระชัง แต่ไม่คุ้มกับต้นทุน ตอนนี้ปลาในคลองติดเชื้อแล้วเกือบทั้งหมด ปลิงใสจะเพิ่มจำนวนมากขึ้น เนื่องจากจะทำให้ปลาตาย แล้วปลิงจะไปดูดตัวอื่นต่อ กระจายพันธุ์ไปเรื่อยๆ

เจ้าหน้าที่สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส.ม.อ.) คณะทำงาน หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและท้องถิ่น

ไม่มี