สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส. ม.อ.)

การประชุมแนวทางจัดทำแผนยุทธศาสตร์พัฒนาท้องถิ่นประเด็นด้านการจัดการความมั่นคงทางอาหารอาหารปลอดภัยและโภชนาการ ณ ห้องประชุมอบต.สุคิริน ต.สุคิริน อ.สุคิริน จ.นราธิวาส วันที่18-19ธันวาคา2567 -การนำเสนอแผนยุทธศาสตร์พัฒนาท้องถิ่นตำบลสุคิรินประเด็นที่เกี่ยวข้องในประเด็นการจัดการความมั่นคงทางอาหารปลอดภัยและโภชนาการ -ติดตามการขับเคลื่อนโครงการตลาดนัดอาหารในโรงเรียนของอบตสุคิรินโดยการสนับสนุนงบประมาณจากสถาบันนโยบายสาธารณะมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ -การนำเสนอสถานการณ์สำคัญในระบบอาหารและโภชนาการในจังหวัดภาคใต้ชายแดนและตำบลสุคิริน -ร่วมกำหนดแนวทางการจัดการความมั่นคงทางอาหารอาหารปลอดภัยและโภชนาการเพื่อนำไปบรรจุในแผนยุทธศาสตร์พัฒนาท้องถิ่นตำบลสุคิรินและสรุปการประชุม มีเข้าร่วมประชุมดังนี้ ผู้นำชุมชนกำนันผู้ใหญ่บ้าน,เจ้าหน้าที่รพ. สตและโรงพยาบาล,ครูศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียนโรงเรียนและตัวแทนประชาชน

การประชุมแนวทางจัดทำแผนยุทธศาสตร์พัฒนาท้องถิ่นประเด็นด้านการจัดการความมั่นคงทางอาหารอาหารปลอดภัยและโภชนาการณห้องประชุมอบต.สุรินทร์ตำบลสุคิรินอำเภอสุคิรินจังหวัดนราธิวาส วันที่18-19ธันวาคม2567

วันที่18 ธ.ค.67 กิจกรรมมีดังนี้ แบ่งผู้เข้าร่วมประชุมเป็น 4 กลุ่มโดยระดมความคิดว่าจะทำกิจกรรมอะไรเพื่อปรับพฤติกรรมคนในชุมชนเกี่ยวกับเรื่องโภชนาการด้านอาหารกลุ่มเป้าหมายเป็นใครและผลลัพธ์ที่อยากได้ที่จะเกิดขึ้นในชุมชน

1.กลุ่มผู้นำชุมชน -หัวข้อจะทำกิจกรรมอะไรเพื่อปรับพฤติกรรม ประชาสัมพันธ์ให้ความรู้กับชุมชน,อบรมแม่บ้าน,ให้ความรู้ความตระหนักเรื่องบริโภคแก่ผู้นำชุมชน,นำเสนอแนวทางการดูแลสุขภาพในการประชุมประจำเดือน,สนับสนุนการปลูกผักปลอดสารพิษในครัวเรือน,รณรงค์การปลูกผักกินเอง,ลดการดื่มแอลกอฮอล์ให้น้อยลง,ให้ความรู้เรื่องพฤติกรรมการกิน,จัดให้มีรัฐธรรมนูญหมู่บ้านเรื่องโภชนาการ,ทำความเข้าใจเรียนรู้และให้ความรู้ความเข้าใจเรื่องรัฐธรรมนูญการบริโภคแก่ผู้นำชุมชน,ทดลองทำในพื้นที่นำร่อง -หัวข้อกลุ่มเป้าหมายคือใคร แม่บ้าน,ผู้นำชุมชน,กลุ่มเยาวชน,ทุกคนในชุมชน,เด็กและผู้สูงอายุ -หัวข้อผลลัพธ์ที่อยากได้ มีผู้นำที่เป็นต้นแบบแม่บ้านคนทำอาหารมีความรอบรู้เรื่องการปรุงอาหารผู้นำชุมชนเป็นต้นแบบในการผลิตอาหารที่ปลอดภัยมีการบริโภคอาหารที่ลดปริมาณความหวานเค็มมันโรคความดันสูงลดลงบุคคลในชุมชนมีสุขภาพดีขึ้นเกิดผู้นำต้นแบบในการบริโภคช่วยลดสารพิษในร่างกายเริ่มต้นที่ครัวเรือนอย่างเห็นการเปลี่ยนแปลงของคนในชุมชนภาคปฏิบัติได้ 2.กลุ่มโรงพยาบาล -หัวข้อจะทำกิจกรรมอะไรเพื่อปรับพฤติกรรม ส่งเสริมการปลูกและกินอาหารที่ปลอดสารพิษ,ทดสอบอาหารที่กินเป็นประจำโดยให้นำมาจากบ้าน,อบรมให้ความรู้เรื่องโภชนาการอาหาร,ขยายเครือข่ายให้หมู่บ้านข้างเคียงได้รู้ได้ได้มีความรู้และร่วมกิจกรรมด้วย -หัวข้อกลุ่มเป้าหมายคือใคร กลุ่มวัยทำงาน 35- 59 ปี,คนที่เสี่ยงเป็นโรคNCDSจำนวน 50 คน -หัวข้อผลลัพธ์ที่อยากได้ ประชาชนมีความรู้เรื่องโภชนาการอาหารที่ถูกต้อง 3.กลุ่มเจ้าหน้าที่รพ. สต -หัวข้อจะทำกิจกรรมอะไรเพื่อปรับพฤติกรรม ประเมินสุขภาพเบื้องต้น,แนะนำให้ดื่มน้ำก่อนทานอาหาร,ลดปริมาณการกินในแต่ละมื้อ,หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูงและน้ำตาลสูง,นับปริมาณคาร์โบไฮเดรต,ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค,แนะนำออกกำลังกาย -หัวข้อกลุ่มเป้าหมายคือใคร วัยทำงานอายุ 35 ถึง 59 ปี,กลุ่มที่ยังไม่ป่วย -หัวข้อผลลัพธ์ที่อยากได้ ประชาชนมีสุขภาพที่ดีขึ้นและไม่ป่วย 4.กลุ่มครูศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียน -หัวข้อจะทำกิจกรรมอะไรเพื่อปรับพฤติกรรม ให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับโทษของการรับประทานอาหารรสจัด,หลีกเลี่ยงการจัดเมนูอาหารกลางวันที่มีรสจัดและส่วนผสมของสารปรุงรส,หลีกเลี่ยงการจำหน่ายอาหารที่มีสารปรุงแต่งและน้ำหวานน้ำอัดลมในสหกรณ์โรงเรียน,ให้ความรู้เกี่ยวกับโภชนาการแก่นักเรียนครูผู้ปกครอง,จัดโครงการตลาดนัดเพื่อสุขภาพภายในโรงเรียนโดยนักเรียนนำสินค้าเพื่อสุขภาพมาจำหน่ายในโรงเรียน,ส่งเสริมให้เด็กออกกำลังกายเพื่อสุขภาพเช่นออกกำลังกายยามเช้าหลังเคารพธงชาติ -หัวข้อกลุ่มเป้าหมายคือใคร นักเรียนครูและบุคลากรในโรงเรียนและผู้ปกครอง -หัวข้อผลลัพธ์ที่อยากได้ นักเรียนรู้จากการหลีกเลี่ยงรับประทานอาหารที่มีรสจัด,นักเรียนได้รับประทานอาหารที่ไม่มีส่วนผสมของสารปรุงรสทุกชนิด,ร้านสหกรณ์ในโรงเรียนไม่นำอาหารที่มีสารปรุงแต่งน้ำหวานน้ำอัดลมมาจำหน่าย,นักเรียนครูผู้ปกครองบุคลากรในโรงเรียนได้รับความรู้เกี่ยวกับโภชนาการที่ถูกต้อง,เกิดตลาดนัดเพื่อสุขภาพในโรงเรียนนักเรียนรับการออกกำลังกายและมีสุขภาพที่ดีขึ้น

วันที่ 19 ธ.ค.67 มีกิจกรรมดังนี้ กลุ่มผู้เข้าร่วมแบ่งเป็น 4 กลุ่มโดยการระดมความคิดในการจัดทำโครงการเพื่อนพัฒนาท้องถิ่นประเด็นด้านการจัดการความมั่นคงทางอาหารปลอดภัยและโภชนาการโครงการโดยในโครงการนั้นจะต้องมีชื่อโครงการวัตถุประสงค์ตัวชี้วัดกิจกรรมกลุ่มเป้าหมายงบประมาณระยะเวลาและผู้รับผิดชอบ กลุ่มผู้นำชุมชน ชื่อโครงการ -การพัฒนาศักยภาพผู้นำเพื่อการส่งเสริมระบบอาหารที่ยั่งยืน ต.สุคิริน วัตถุประสงค์
1.เพื่อให้ทุกครัวเรือนมีผักปลอดสารพิษและสุขภาพดีถ้วนหน้า 2.ให้ผู้นำชุมชนได้เป็นตัวอย่างที่ดีในด้านสุขภาพ 3.เพื่อให้แม่บ้านประกอบอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย 4.เพื่อให้คนในชุมชมรู้จักวิธีการประกอบอาหารเพื่อสุขภาพ 5.เพื่อเป็นกฏกติกาแนวทางในการปฏิบัติการบริโภคอาหารที่ปลอดภัยร่วมกัน ตัวชี้วัด 1.ครัวเรือนในตำบลสุคิรินได้ปลูกผักและมีผักบริโภคที่ปลอดสารพิษและลดรายจ่ายได้ 2.ผู้นำชุมชนเป็นต้นแบบในด้านสุขภาพและการบริโภคอาหารที่ปลอดภัย 3.แม่บ้านจากครัวเรือนมีความรู้ในการประกอบอาหารในครัวเรือนที่ปลอดภัยปราศจากสารพิษ 4.แต่ละชุมชนจะได้รับธรรมนูญชุมชนชุมชนละ 1 ฉบับเป็นข้อตกลงร่วมกันเรื่องการบริโภคอาหาร รูปแบบกิจกรรม 1.จัดโครงการปลูกพืชผักปลอดสารในครัวเรือนอย่างน้อย 10 ชนิด 2.อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ปลอดภัย 3.จัดให้มีกลุ่มสตรีแม่บ้านอบรมความรู้ในเรื่องการบริโภคอาหารที่ปลอดภัยและการประกอบอาหาร 4.จัดทำธรรมนูญสุขภาพประจำชุมชนโดยมีการแต่งตั้งคณะทำงานโครงการตัวแทนผู้นำอสมเจ้าหน้าที่อาสาสมัครประชุมชาวบ้านเพื่อชี้แจงโครงการและรับสมัครครัวเรือนต้นแบบอบรมปฏิบัติการเรื่องการทำผักสวนครัวสนับสนุนวัสดุแก่ครัวเรือนต้นแบบผู้นำครัวเรือนปลูกผักสร้างอาหารครัวเรือนมีคณะกรรมการติดตามประเมินผลถอดบทเรียน กลุ่มเป้าหมาย 1.ครัวเรือนในตำบลสุคิริน 13 หมู่บ้าน
2.ผู้นำชุมชนทุกหมู่บ้านในพื้นที่ตำบลสุคิริน 3.สตรีแม่บ้านทุกครัวเรือนเข้าร่วมโครงการ 4.ทุกคนเรียนในพื้นที่ตำบลสุคิริน งบประมาณ 350,000 บาท ระยะเวลา 1.จัดประชุมเดือนมกราคมเดือนมีนาคม 2568 2.ประชุมรวมเดือนมีนาคม 2568 3.ประชุม 13 ครั้งเดือนพฤษภาคม 2568 4.ประชุม 13 ครั้งเดือนมิถุนายน 2561 ผู้รับผิดชอบ ผู้นำแต่ละหมู่บ้านและอบต.สุคิริน

กลุ่มโรงพยาบาล ชื่อโครงการ -โครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมกลุ่มวัยทำงานลดความเสี่ยง NCDs วัตถุประสงค์ 1.เพื่อให้กลุ่มวัยทำงานปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ถูกหลักโภชนาการ 2.ไม่พบผู้ป่วยเพิ่ม 3.กลุ่มเป้าหมายมีความรู้ในเรื่องการปรุงและรอบรู้เรื่องการรับประทานอาหารเพิ่มขึ้น 4.กลุ่มเป้าหมายมีความรู้ในการเลือกซื้ออาหารมากขึ้นเช่นรู้จักอ่านฉลากก่อนซื้อ 5.เพื่อให้กลุ่มเสี่ยงไม่ป่วยด้วยโรคNCDs ตัวชี้วัด 1.กลุ่มเป้าหมายมีการบริโภคที่ถูกหลักโภชนาการ 2.ไปรับ 80 ของกลุ่มเสี่ยงไม่ป่วยด้วยโรคNCDs รูปแบบกิจกรรม 1.ให้ความรู้กับกลุ่มเสี่ยงเรื่องโภชนาการอาหาร 2.ส่งเสริมให้ออกกำลังกาย 3.ส่งเสริมการปลูกผักปลอดสารพิษ 4.ทดสอบอาหารที่กินเป็นประจำโดยให้กลุ่มเป้าหมายนำมาในวันที่มีการประชุม 5.ให้บุคคลต้นแบบเป็นตัวอย่างในการถ่ายทอดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 6.จัดให้มีการสาธิตเมนูอาหารปลอดภัย 7.มีสมุดประจำตัวผู้เข้าร่วมโครงการ 8.มีการติดตามโดยมีอสมและเจ้าหน้าที่รพ. สตเป็นผู้ติดตาม 9.มีรางวัลจูงใจสำหรับกลุ่มที่มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้อย่างชัดเจน 10.จัดกิจกรรมคู่บัดดี้ กลุ่มเป้าหมาย 1.กลุ่มวัยทำงาน 35 ถึง 59 ปีจำนวน 50 คน 2.เกษตรกรในพื้นที่ งบประมาณ 10,945บาท ระยะเวลา 6 เดือน 1 มกราคม 68 ถึง 30 มิถุนายน 68 ผู้รับผิดชอบ กลุ่มอสม.

กลุ่มรพ. สต ชื่อโครงการ-โครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันโรค NCDsในกลุ่มวัยทำงาน วัตถุประสงค์ 1.เพื่อให้ประชาชนมีความรู้และมีสุขภาพที่ดี 2.เพื่อให้ประชาชนกลุ่มเสี่ยงมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารและมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ดีขึ้น 3.เพื่อลดอัตราป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงและเบาหวานรายใหม่ ตัวชี้วัด 1.ร้อยละ 80 ของกลุ่มเป้าหมายมีความรู้ในการดูแลสุขภาพมากขึ้น 2.ประชาชนกลุ่มเสี่ยงมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมร้อยละ 50 3.ผู้ป่วยรายใหม่โรคเบาหวานความดันโลหิตสูงไม่เกินร้อยละ 5 รูปแบบกิจกรรม 1.ตรวจคัดกรองสุขภาพ 2.ส่งเสริมให้ความรู้ในการบริโภคอาหารและการนับคาร์โบไฮเดรตประเมินพฤติกรรมการบริโภค 3.ปรับพฤติกรรมในกลุ่มเสี่ยง 4.จัดกิจกรรมออกกำลังกายในชุมชน 5.ติดตามตรวจสุขภาพกลุ่มเสี่ยงหลังเข้าร่วมโครงการเดือนละ 1 ครั้งเป็นเวลา 3 เดือน กลุ่มเป้าหมาย 1.กลุ่มอายุ 35 ถึง 59 ปีกลุ่มปกติจำนวน 200 คน 2.กลุ่มอายุ 35 ถึง 59 ปีกลุ่มเสี่ยงจำนวน 150 คน งบประมาณ 44,600 บาท ระยะเวลาในการดำเนินงาน มกราคมถึงกันยายน 2568 ผู้รับผิดชอบเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและอสม

กลุ่มศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียน ชื่อโครงการ -โครงการเด็กไทยแก้มใสด้วยเกษตรในโรงเรียน วัตถุประสงค์ 1.เพื่อให้โรงเรียนมีวัตถุดิบในการประกอบอาหารกลางวันที่ปลอดภัย 2.เพื่อให้โรงเรียนได้ประกอบอาหารกลางวันที่มีเมนูผักผลไม้จากเกษตรในโรงเรียนเพิ่มขึ้น 3.โรงเรียนลดต้นทุนในการซื้อวัตถุดิบ ตัวชี้วัด 1.โรงเรียนมีวัตถุดิบในการประกอบอาหารกลางวันที่ได้จากเกษตรในโรงเรียนเพิ่มขึ้นร้อยละ 80 2.โรงเรียนประกอบอาหารกลางวันที่มีผักผลไม้เพิ่มขึ้นร้อยละ 80 3.โรงเรียนลดต้นทุนในการซื้อวัตถุดิบจากตลาด ลดลง50% รูปแบบกิจกรรม 1.เชิญวิทยากรมาให้ความรู้แก่นักเรียนครูบุคลากรเกี่ยวกับการทำเกษตรในโรงเรียน 2.จัดพื้นที่เลี้ยงปลาเลี้ยงไก่และปลูกผักในโรงเรียน กลุ่มเป้าหมาย ครูนักเรียนบุคลากรในโรงเรียนและผู้ปกครอง งบประมาณ 30,000บาท ระยะเวลา ตลอดปีการศึกษา 16 พฤษภาคม2568ถึง 31 มีนาคม2569 ผู้รับผิดชอบ 1.นักเรียนครูบุคลากรและผู้ปกครอง 2.กรรมการสถานศึกษาปราชญ์ชาวบ้านที่มีความรู้ในด้านเกษตรกร

จัดประชุมชี้แจงการดำเนินโครงการฯ ให้กับผู้บริหารท้องถิ่น โรงเรียน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และแกนนำชุมชน ของตำบลสุคิริน อ.สุคิริน จ.นราธิวาส จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม 30 ราย ผ่านระบบ Zoom

ผู้บริหาร อบต.สุคิริน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ให้ข้อมูลศักยภาพตำบลสุคิริน ดังนี้ 1. ตำบลสุคิริน มีจุดแข็ง คือ มีทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย  มีแกนนำชุมชนที่เข้มแข็ง
2. จุดอ่อน คือ การจัดการด้านการแปรรูปสินค้าเกษตร ขาดเทคโนโลยีด้านการเกษตร การผลิตอาหารในพื้นที่ยังเป็นแบบเชิงเดียวทัั้งสวนยางพารา สวนปาล์มน้ำมัน ไม้ผล ประชาชนในพื้นที่ยังขาดความรู้การกินอาหาร
3. การดำเนินงานด้านระบบอาหารในพื้นที่ของหน่วยงาน
- รพ.สต. มีโครงการส่งเสริมการบริโภคอาหาร เช่น ส่งเสริมการปลูกผักปลอดสารพิษ ส่งเสริมการเลี้ยงสัตว์ในโรงเรียน มีการติดตามเฝ้าระวังโภชนาการ สุขภาวะเด็ก ซึ่งในพื้นที่พบปัญหาเด็กอ้วน น้ำหนักเกิน และ NCD ในกลุ่มผู้สูงอายุ และพบว่าโรคเบาหวานในผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นร้อยละ 50 ทำให้ รพ.สต.มีแนวททางจัดการปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร - ศพด. มีการใช้โปรแกรม Thai school lunch ในการกำหนดเมนูอาหาร โภชนาการของเด็กอยู่ในระดับดี  ไม่มีเด็กเตี้ย แต่พบมีเด็กอ้วน ซึ่งมาจากพฤติกรรมการกินขนมหวาน
- ท้องถิ่น มีโครงการตรวจเลือดเกษตรกร พบสารเคมีในเลือดร้อยละ 80 ทำให้เกิดโครงการงบ สปสช. เรื่องส่งเสริมการทำเกษตรปลอดภัย ซึ่งโครงการอาหารปลอดภัยท้องถิ่นส่งเสริมมาเป็นอย่างต่อเนื่องเกือบ 10 ปี  มีการทำแบรนด์สินค้า
- โรงเรียน ใช้ Thai school lunch กำหนดเมนูอาหารกลางวัน มีโครงการอาหารเช้าให้เด็กทุกคน ร้านค้ารอบโรงเรียนมีการจำหน่ายขนมไม่มีคุณภาพ
- กลุ่มเครื่องแกง ในชุมชนมี 2 กลุ่ม  ผ่าน อย. 1 กลุ่ม
- กลุ่มเกษตรกรชาวสวนยาง  ได้ร่วมกิจกรรมกับ กยท. สุไหงโกลก มีกิจกรรมส่งเสริมการปลูกพืชในสวนยาง เช่น สละอินโด การปลูกหมาก และมีการรวมกลุ่มผลิตยางที่มีคุณภาพ