สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส. ม.อ.)

ระชุมเชิงปฎิบัติการเรื่อง แนวทางการเลิกบุหรี่ด้วยแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก

ประชาชนและอสม.ที่เข้าร่วมประชุมมีความรู้ การเลิกบุหรี่ด้วยแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก ในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น การนวดเท้า การกดจุด และการใช้สมุนไพร

ประชาชนที่สนใจและ อสม.

-

-

-

ดำเนินกิจกรรมคลีนิตช่วยเลิกบุหรี่ ในการให้คำปรึกษากับประชาชนและผู้ป่วยที่ต้องการเลิก ลด การสูบบุหรี่

ประชาชนและผู้ป่วยสามารถเข้ามาใช้บริการของคลีนิคช่วยเลิกบุหรี่ โดยมีเจ้าหน้าที่ในการให้คำปรึกษา

ประชาชนทั่วไป และผู้ป่วย

-

-

-

ประชุมเชิงปฏิบัติการ
บรรยาย แชร์ประสบการณ์ และแลกเปลี่ยนกับผู้เข้าประชุมที่มีประสบการณ์เลิกบุหรี่ ดูวิดีโอ แจกตัวอย่างสมุนไพรช่วยเลิกบุหรี่ เช่น กานพลู หญ้าดอกขาว

กลุ่มผู้เข้าประชุมให้ความสนใจ จากประสบการณ์ของผู้มีประสบการณ์เลิกบุหรี่พบว่า ปัจจัยที่ช่วยให้เลิกบุหรี่ได้คือ ความตั้งใจของผู้สูบบุหรี่เอง หากตั้งใจแล้วก็จะพยายามหลีกเลี่ยงปัจจัยที่เชิญชวนให้กลับไปสูบซ้ำ เช่น

-หากไปกินกาแฟกับเพื่อนกลุ่มเดิมที่สูบบุหรี่ก็มีโอกาสสูงที่จะสูบบุหรี่อีกครั้ง
-เมื่อรู้สึกเครียด คิดถึงกิจกรรมที่จะทำคือสูบบุหรี่ให้หลีกเลี่ยงไปเล่นกีฬาแทน ผู้นำศาสนาบอกว่า เมื่อเลิกบุหรี่แล้วรู้สึกรังเกียจคนสูบบุหรี่ เมื่อได้กลิ่นบุหรี่รู้หายใจลำบาก เลยไม่สามารถกลับไปสูบบุหรี่ -มีคนสมัครเข้าร่วมเลิกบุหรี่ 5 คน -ใให้ อสม.ไปเชิญชวนคนที่อยู่ในพื้นที่รับผิดชอบเข้าร่วมโครงการอย่างน้อย 9 คน
-กิจกรรมครั้งต่อไป อีก 1เดือน

ผู้นำชุมชน 3 คน อสมที่สูบบุหรี่ 5 คน
อสม.ที่สามีสูบบุหรี่ 17 คน อสม.ทั่วไป  25 ผู้นำศาสนา 3 คน ประชาชนทั่วไป 5 คน

ประชาชนยังไม่เข้าใจปัญหาและความจำเป็นที่ต้องเลิกสูบบุหรี่

-

เน้นการประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างความตระหนักและสร้างบุคคลต้นแบบที่เป็นผู้นำชุมชนหรือ อสม.

สำรวจข้อมูลสถานการณ์การสูบบุหรี่ในกลุ่มประชาชนและอสม.ในพื้นที่บ้านทรายขาว

เกิดข้อมูลสถานการณ์การสูบบหรี่ในกลุ่มประชาชน และกลุ่มอสม. ตลอดจนกลุ่มเป้าหมายที่ทำการสำรวจได้รับความรู้ โทษภัยจากการสูบบหรี่ และบหรี่มือสองในบ้านที่ส่งผลกระทบต่อคนในครอบครัวโดยเฉพาะเด็กเล็ก ผู็สูงอายุ และผู้ป๋วย

ประชาชนและอสม.

-

-

-

ประชุมร่วมกับสจรส.มอ รายงานความก้าวหน้าการดำเนินงานโครงการ

ประชุมร่วมกับสจรส.มอ

ผู้รับผิดชอบโครงการ

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

วันที่ 17 พย.61 ให้ความรู้เรื่องการถอดบทเรียนแก่ นศ. วสส.และแนวทางการสร้างการมีส่วนร่วมในชุมชน วันที่ 18 พย.62 อสม.ร่วมกับ นศ.วสส.ถอดบทเรียนการดำเนินงานควบคุมบุหรี่ในชุมชน และ การควบคุมโรคไข้เลือดออก ในพื้นที่ สอน.คลองพนและ รพ.สต.บ้านบางคราม

สรุปผลการถอดบทเรียน การบริโภคบุหรี่
ในพื้นที่ประชาชนไม่เห็นถึงพิษภัยของบุหรี่ชัดเจน ทำให้ประชานไม่ตระหนักถึงผลที่ตามมา การบังคับใช้กฏหมาย ยังไม่มีการบังคับใช้กฏหมายอย่างชัดเจนเช่นพื้นที่ห้ามสูบบุหรี่กรณีมีป้ายก็ยังสูบบุหรี่ ยังไม่มีการจัดการใดๆ บางพื้นที่ยังไม่มีป้ายห้ามสูบบุหรี่เช่นร้านอาหาร บางร้านยังไม่ติดป้าย ห้ามสูบบุหรี่ ประชาชนยังไม่รู้ว่ามีกฏหมายบังคับใช้เรื่องการจำหน่ายบุหรี่ การมีส่วนร่วมจากภาคีเครือข่ายยังมีน้อย เนื่องจากผู้บริหารหรือกลุ่มแกนนำยังสูบบุหรี่

การป้องกันโรคไข้เลือดออก ขาดความต่อเนื่องในการควบคุมโรค งบประมาณเพียงพอ ภาคีมีส่วนร่วม ประชาชนยังไม่รับรู้ถึงภัยของไข้เลือดออก

อสม +นศ.วสส+ที่ปรึกษา

-

-

-

สำรวจข้อมูลผู้นำชุมชนและ อสม.ที่สูบบุหรี่

สรุปผลการถอดบทเรียน การบริโภคบุหรี่
ในพื้นที่ประชาชนไม่เห็นถึงพิษภัยของบุหรี่ชัดเจน ทำให้ประชานไม่ตระหนักถึงผลที่ตามมา การบังคับใช้กฏหมาย ยังไม่มีการบังคับใช้กฏหมายอย่างชัดเจนเช่นพื้นที่ห้ามสูบบุหรี่กรณีมีป้ายก็ยังสูบบุหรี่ ยังไม่มีการจัดการใดๆ บางพื้นที่ยังไม่มีป้ายห้ามสูบบุหรี่เช่นร้านอาหาร บางร้านยังไม่ติดป้าย ห้ามสูบบุหรี่ ประชาชนยังไม่รู้ว่ามีกฏหมายบังคับใช้เรื่องการจำหน่ายบุหรี่ การมีส่วนร่วมจากภาคีเครือข่ายยังมีน้อย เนื่องจากผู้บริหารหรือกลุ่มแกนนำยังสูบบุหรี่

การป้องกันโรคไข้เลือดออก ขาดความต่อเนื่องในการควบคุมโรค งบประมาณเพียงพอ ภาคีมีส่วนร่วม ประชาชนยังไม่รับรู้ถึงภัยของไข้เลือดออก

คณะทำงานโครงการ

ระยะเวลาน้อย
ผู้เข้าร่วมเวทีส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม อสม

-

การถอดบทเรียนควรให้ภาคีเครือข่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการให้ความเห็น

ประชุมปรึกษาหารือคณะทำงานเรื่องการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ

คณะทำงานเข้าใจการทำงานของโครงการ

-

-

-

ตรวจรายงานการเงิน และตรวจกิจกรรม

ตรวจเอกสาร มีการปรับแก้ไข

ผู้รับผิดชอบโครงการ

-

-

-

• ประชุมคณะทำงานลดปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพจังหวัดกระบี่
  
• แลกเปลี่ยนการทำงานเพื่อขับเคลื่อนคลองท่อมปลอดบุหรี่
  
• เชื่อมการทำงานกับคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพระดับอำเภอ (พชอ.) อ. คลองท่อม จ.กระบี่

ประชุมหารือแลกเปลี่ยนข้อมูลการขับเคลื่อนลดการบริโภคยาสูบในพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบลคลองท่อมเหนือ และ “น้ำตกร้อนปลอดบุหรี่” โมเดลแหล่งท่องเที่ยวปลอดบุหรี่เพื่อสุขภาพของ อบต.คลองท่อมเหนือ ซึ่งที่ประชุมจะใช้โมเดลแหล่งท่องเที่ยวปลอดบุหรี่ของ อบต.คลองท่อมเหนือ ขยายพื้นที่การดำเนินกิจกรรมเชื่อมโยงไปยังแหล่งท่องเที่ยวสำคัญๆ ในอำเภอคลองท่อม ซึ่งมีจุดเด่นในการเป็นเมืองสปา และเมืองสุขภาพของจังหวัดกระบี่ โดยมีแหล่งท่องเที่ยวด้านสุขภาพ เช่น น้ำพุร้อนเค็ม ในเขต อบต.ห้วยน้ำขาว,สระมรกต.น้ำตกร้อน ในเขต อบต.คลองท่อมเหนือ นอกจากนั้นยังมีแหล่งน้ำพุร้อนเค็ม และสถานที่อื่นๆ ของภาคเอกชน ที่นักท่องเที่ยวนิยมมาใช้บริการอย่างต่อเนื่องเช่นกัน
นอกจากนั้นการทำงานเชื่อมโยงเครือข่ายในภาพรวม ควรจะขับเคลื่อนผ่านคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) ของอำเภอคลองท่อม เพื่อให้เกิดรูปธรรมและต่อเนื่องในการดำเนินโครงการ โดยทางสาธารณสุขอำเภอคลองท่อม จะเสนอเรื่องดังกล่าวบรรจุเข้าไปในวาระการประชุมของ พชอ.เพื่อพิจารณาในปี 2562 ต่อไป และเบื้องต้นพื้นที่ก็สามารถดำเนินกิจกรรมไปตามแผนงาน โครงการที่กำหนดไว้ ซึ่งทางนายกองค์การบริหารส่วนตำบลคลองท่อมเหนือ ได้ขับเคลื่อนเชิงประจักษ์ในการควบคุมการบริโภคยาสูบในพื้นที่รับผิดชอบ โดยการออกข้อบัญญัติท้องถิ่นเพื่อให้น้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ 100 %

• คณะทำงานลดปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพจังหวัดกระบี่
  
• คณะกรรมการพัฒนาคุณภาพระดับอำเภอ (พชอ.) อ. คลองท่อม จ.กระบี่

-

-

-

กิจกรรม

• ให้ความรู้เรื่องพิษภัยบุหรี่ และภาพรวมสถานการณ์การสูบบุหรี่ของประเทศไทย และในพื้นที่จังหวัดกระบี่ เพื่อให้เด็กและและเยาวชนตระหนักถึงปัญหาที่เกิดขึ้นในขณะนี้ และร่วมกันระดมความคิดว่าเด็ก เยาวชนจะสามารถป้องกันตนเองอย่างไรมิให้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับบุหรี่ตลอดจนยาสูบอื่นๆ รวมถึงบทบาทของแกนนำในโรงเรียนที่จะช่วยเป็นพลังในการสร้างเครือข่ายปลอดบุหรี่ เชื่อมประสานการทำงานไปยังสถานศึกษาอื่นๆ ตลอดจนชุมชนของตนเอง ได้อย่างเข้าใจและเกิดการขยายผลต่อเนื่องจากรุ่นสู่รุ่น

ผลผลิตและผลลัทธ์ที่เกิดขึ้นจริง

• แกนนำนักเรียน สามารถเป็นนักสื่อสารด้านสุขภาพ โดยเฉพาะเรื่องพิษภัยบุหรี่ .พรบ.ควบคุมยาสูบฉบับใหม่ พ.ศ.2560 ที่บังคับใช้ในปัจจุบัน ได้อย่างถูกต้อง สามารถนำไปประชาสัมพันธ์เผยแพร่ภายในโรงเรียน .บ้าน.ชุมชน ฯ และเป็นเครือข่ายร่วมกับวิทยุท้องถิ่นในจังหวัดกระบี่ ในการจัดรายการรณรงค์ควบคุมการบริโภคยาสูบไปยังกลุ่มเป้าหมายต่างๆ เพื่อส่งผลให้เกิดการ ลด ละ เลิก และป้องกันนักสูบหน้าใหม่ได้อีกทางหนึ่ง
  ปัญหา/แนวทางแก้ไข
  
• แกนนำที่รับการอบรมในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ม.3 และ มัธยมศึกษาตอนปลาย ม.6 เมื่อจบการศึกษาไปแล้ว บางครั้งย้ายสถานศึกษา หรือ ศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย ทำให้ขาดการต่อเนื่องในการรณรงค์สร้างความรู้ความเข้าใจในการควบคุมการบริโภคยาสูบ  ฉะนั้น ในแต่ละโรงเรียน ควรจะมีแกนนำในช่วงชั้นต่างๆ ทุกห้องเพื่อให้สามารถสานต่องานรณรงค์จากรุ่นสู่รุ่นอย่างถูกต้อง และหน่วยงานที่ เกี่ยวข้องควรจะเข้าไปจัดอบรมสร้างความรู้ ความเข้าใจ รวมถึงเผยแพร่ข่าวสารข้อมูลใหม่ๆ ในการควบคุมการบริโภคยาสูบให้นักเรียนแกนนำได้รับทราบอย่างต่อเนื่อง
  

แกนนำเยาวชน

-สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด .สาธารณสุขอำเภอ,โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรเข้าไปจัดอบรมสร้างความรู้ความเข้าใจ รวมถึงเผยแพร่ข่าวสารข้อมูลใหม่ๆ ในการควบคุมการบริโภคยาสูบให้แกนนำและนักเรียนได้รับทราบอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดเครือข่ายเด็ก เยาวชนในทุกพื้นที่

-

-

-

-

-

-

ประชุมหารือแนวทางการจัดการพื้นที่น้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ 100 เปอร์เซ็นต์ เพื่อให้เป็นคลองท่อมเหนือโมเดล ซึ่งทางองค์การบริหารส่วนตำบลคลองท่อมเหนือ ได้ออกข้อบัญญัติท้องถิ่นในการบริหารจัดการพื้นที่น้ำตกร้อน โดยให้พื้นที่ภายในน้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ 100 เปอร์เซ็นต์ และติดตั้งป้ายห้ามสูบในพื้นที่ให้นักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไปรับทราบ โดยประสานความร่วมมือกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกระบี่, มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ และสื่อมวลชนกระบี่อาสาร่วมสร้างจังหวัดกระบี่ปลอดบุหรี่  และปัจจุบันได้มีการพิมพ์ข้อความปลอดบุหรี่บนตั๋วที่จำหน่ายให้เข้าชมน้ำตกร้อนอีกด้วย และนอกจากนั้น ทางผู้บริหารได้มีการขยายโครงการปลอดบุหรี่ และขอความร่วมมือไปยังสถานที่ต่างๆ ในความรับผิดชอบในพื้นที่ของ อบต.คลองท่อมเหนือ นอกเหนือจากน้ำตกร้อน เช่น ศูนย์เด็กเล็ก,โรงเรียน.โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล.วัด.มัสยิด ฯ และพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียง คือ สระมรกต

--- ปรับแก้ไข ---

ประชุมหารือแนวทางการจัดการพื้นที่น้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ 100 เปอร์เซ็นต์ เพื่อให้เป็นคลองท่อมเหนือโมเดล ซึ่งทางองค์การบริหารส่วนตำบลคลองท่อมเหนือ ได้ออกข้อบัญญัติท้องถิ่นในการบริหารจัดการพื้นที่น้ำตกร้อน โดยให้พื้นที่ภายในน้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ 100 เปอร์เซ็นต์ และติดตั้งป้ายห้ามสูบในพื้นที่ให้นักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไปรับทราบ โดยประสานความร่วมมือกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกระบี่, มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ และสื่อมวลชนกระบี่อาสาร่วมสร้างจังหวัดกระบี่ปลอดบุหรี่  และปัจจุบันได้มีการพิมพ์ข้อความปลอดบุหรี่บนตั๋วที่จำหน่ายให้เข้าชมน้ำตกร้อนอีกด้วย และนอกจากนั้น ทางผู้บริหารได้มีการขยายโครงการปลอดบุหรี่ และขอความร่วมมือไปยังสถานที่ต่างๆ ในความรับผิดชอบในพื้นที่ของ อบต.คลองท่อมเหนือ นอกเหนือจากน้ำตกร้อน เช่น ศูนย์เด็กเล็ก,โรงเรียน.โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล.วัด.มัสยิด ฯ และพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียง คือ สระมรกต

-- ระบุ---

ปัญหาคือ น้ำตกร้อน เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีนักท่องเที่ยวทั้งไทย และต่างชาติ เข้ามาเที่ยวชมในแต่ละวันเป็นจำนวนมาก ฉะนั้น การสื่อสารต่างๆ นอกจากบอกกล่าวทางป้ายประชาสัมพันธ์ ซึ่งบางครั้งมีข้อจำกัดทางด้านภาษา จึงจำเป็นจะต้องมีภาษาอื่นๆ ที่จำเป็นเพิ่มเติมนอกจากภาษาไทย อังกฤษ จีน  เช่น ภาษารัสเซีย ญี่ปุ่น เกาหลี เป็นต้น  เนื่องจากนักท่องเที่ยวกลุ่มดังกล่าวเข้ามาเป็นจำนวนมากเช่นกัน นอกจากนั้น ทางเจ้าหน้าที่รับผิดชอบในพื้นที่ จะต้องมีความรู้ทักษะการสื่อสารบอกกล่าวให้นักท่องเที่ยวทราบว่าพื้นที่น้ำตกร้อนเป็นเขตปลอดบุหรี่ 100 %  และมีเจ้าหน้าที่เฝ้าสังเกตติดตามเพื่อป้องกันมิให้มีการฝ่าฝืนกฏระเบียบดังกล่าว

ข้อเสนอแนะต่อพื้นที่

• ควรมีการฝึกอบรมมัคคุเทศก์น้อย หรือ จิตอาสาในพื้นที่ ให้ทราบถึงโครงการกิจกรรมของ อบต.คลองท่อมเหนือ ในการเป็นโมเดลน้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ สร้างจิตสำนึกในการดูแลชุมชนท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ และเมื่อผ่านการอบรมสามารถสื่อสารประชาสัมพันธ์ให้คนในชุมชน และนักท่องเที่ยวทราบว่า “น้ำตกร้อน”เป็นสถานที่ปลอดบุหรี่ 100 % โดยทาง อบต.คลองท่อมเหนือ บริหารจัดการ นำมัคคุเทศก์น้อย หรือ จิตอาสา เข้ามาทำงานในพื้นที่สลับหมุนเวียนกันเพื่อเสริมกำลังเจ้าหน้าที่ในการเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันดูแลเพื่อให้เป็นพื้นที่ปลอดบุหรี่ตามเป้าหมายที่วางไว้
• ควรมีการผลักดันนำเสนอข้อมูลน้ำตกร้อนปลอดบุหรี่ และสถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ อ.คลองท่อม จ.กระบี่ ให้เป็นพื้นที่ปลอดบุหรี่ เข้าสู่การประชุมของคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) ของอำเภอคลองท่อม เพื่อให้ผู้รับผิดชอบบรรจุในวาระของ พชอ.เพื่อขับเคลื่อนอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อขยาย และเชื่อมโยงเครือข่ายในการทำงานควบคุมการบริโภคยาสูบระดับอำเภอต่อไป
• ควรจะมีนโยบายสาธารณะและมาตรการเพื่อเด็กและเยาวชนกระบี่เป็น Smoke free Generation ซึ่ง Smoke free Generation จะเป็นจริงได้อย่างไร โดยครอบครัวเป็นต้นแบบ บ้านต้องปลอดบุหรี่ ,เลิกบุหรี่เพื่อลูก กฎหมายเป็นโล่ โรงเรียนปลอดบุหรี่,สภาพแวดล้อมปลอดบุหรี่ .ไม่ขายบุหรี่แก่เด็ก โรงเรียนบ่มเพาะ กิจกรรมพิเศษ,ครูเอาใจใส่,วิจัยติดตาม สังคมหนุน ประกาศเป็นเป้าหมายของเทศบาล/องค์การบริหารส่วนตำบล ,ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วม, รณรงค์ทางสื่อต่างๆ

-

-