สถาบันนโยบายสาธารณะ (สนส. ม.อ.)

ประเด็น ขอบเขตการปฏิบัติงาน หรือรูปแบบงาน หรือลักษณะงาน 1) สำรวจ จัดทำฐานข้อมูลอิเลคโทรนิค และการคัดเลือกนักติดตามและประเมินผลในเขตพื้นที่ภาคใต้ ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง
1.1) การจัดทำฐานข้อมูลจะพัฒนาปรับปรุงระบบเว็บไซต์ http://mehealthpromotion.com เป็นระบบสารสนเทศข้อมูลสมาชิกและจัดการองค์ความรู้ของเครือข่าย ระบบข้อมูลและระบบสนับสนุนการทำงานของเครือข่าย นอกจากนี้ยังใช้เป็นช่องทางการติดต่อสื่อสารระหว่างกัน ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนข้อมูล ความรู้ ข่าวสาร ซึ่งกันและกันอย่างต่อเนื่อง เน้นการสื่อสารสองทาง (Two Way Communication) และสร้างการมีส่วนร่วม นอกจากนี้ยังเป็นฐานข้อมูลสำหรับหน่วยงานอื่น ๆ ที่จะสามารถติดต่อกับเครือข่ายนักติดตามประเมินผล เพื่อสร้างความร่วมมือในการติดตามประเมินผลโครงการอื่น ๆ ในพื้นที่ 1.2) การคัดเลือกผู้เข้าร่วมโครงการ ดังนี้
• ภาคใต้ คัดเลือกจากผู้เข้าร่วมการอบรมระยะที่ 1 จำนวน 15 คน
• ภาคเหนือ คัดเลือกจากผู้เข้าร่วมการอบรมระยะที่ 1 จำนวน 15 คน
• ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งขยายพื้นที่และมีผู้เข้ารับการอบรมใหม่ จำนวน 20 คน
• ภาคกลาง ซึ่งขยายพื้นที่และมีผู้เข้ารับการอบรมใหม่ จำนวน 20 คน
นักติดตามและประเมินผลที่เข้าร่วมโครงการ ควรมีคุณสมบัติ ได้แก่ ภาคใต้ และภาคเหนือ ควรมีคุณสมบัติ ดังนี้
(1) มีความรู้ความเข้าใจและมีประสบการณ์ในการติดตามและประเมินผลงานสร้างเสริมสุขภาพของ สสส. และผ่านการอบรมระยะที่ 1 (2) ระหว่างเข้าร่วมโครงการ ต้องไม่เป็นผู้รับทุนในการประเมินโครงการของ สสส. เพื่อลดความทับซ้อนของการรับเงินสนับสนุน (3) มีความเต็มใจ (Willingness) และมีศักยภาพ (Potential) ที่จะได้รับการพัฒนาทักษะการติดตามและประเมินผลให้กลายเป็นนักติดตามและประเมินผลที่มีความสามารถ/สมรรถนะ (Competency) ในการติดตามและประเมินผลในระดับโครงการ (Project level) รวมถึงมีศักยภาพ (Potential) ในการติดตามและประเมินผลในระดับแผนงาน (Program level) สำหรับงานสร้างเสริมสุขภาพของ สสส. วิธีการคัดเลือกผู้เข้าร่วมโครงการ (ภาคใต้ และภาคเหนือ) คัดเลือกจากนักประเมินที่เข้าร่วมในการอบรมระยะที่ 1 กรณีภาคใต้โดยพิจารณาจากความตั้งใจและผลการประเมินจากงานที่ได้รับมอบหมายในระยะที่ 1 และคัดเลือกเพิ่มเติมจากภาคีเครือข่ายวิชาการ ภาครัฐ จากฐานข้อมูลเครือข่ายในพื้นที่ โดย สจรส.จะเป็นผู้ทาบทามเข้าร่วมอบรม สำหรับภาคเหนือ สจรส.จะมอบหมายให้ทางทีมวิทยากรของภาคเหนือเป็นผู้พิจารณาคัดเลือกผู้ที่มีคุณสมบัติข้างต้น โดยให้คัดเลือกจากผู้ที่ผ่านการอบรมในระยะที่ 1

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ควรมีคุณสมบัติ ดังนี้
(1) มีความรู้ความเข้าใจเบื้องต้นในงานสร้างเสริมสุขภาพของ สสส. (2) ระหว่างเข้าร่วมโครงการ ต้องไม่เป็นผู้รับทุนในการประเมินโครงการของ สสส. เพื่อลดความทับซ้อนของการรับเงินสนับสนุน (3) มีความเต็มใจ (Willingness) และมีศักยภาพ (Potential) ที่จะได้รับการพัฒนาทักษะการติดตามและประเมินผลให้กลายเป็นนักติดตามและประเมินผลที่มีความสามารถ/สมรรถนะ (Competency) ในการติดตามและประเมินผลในระดับโครงการ (Project level) รวมถึงมีศักยภาพ (Potential) ในการติดตามและประเมินผลในระดับแผนงาน (Program level) สำหรับงานสร้างเสริมสุขภาพของ สสส. สำหรับการคัดเลือกผู้เข้าร่วมโครงการ (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง) จะมอบหมายให้ทีมวิทยากรของพื้นที่เป็นผู้ทาบทาม/ประกาศรับสมัครผู้สนใจทัวไป โดยมีกระบวนการคัดเลือกผู้ที่ถูกทาบทาม/ผู้สนใจทั่วไป โดยการจัดประชุมเชิงปฏิบัติแลกเปลี่ยนประสบการณ์การทำงานด้านส่งเสริมสุขภาพ และแลกเปลี่ยนผลงานด้านการส่งเสริมสุขภาพ จากนั้นพิจารณาคัดเลือกผู้ที่มีคุณสมบัติดังกล่าวเข้าร่วมพัฒนาศักยภาพต่อไป
2) ทบทวนองค์ความรู้ด้านการติดตามและประเมินผล เช่น แนวคิด ทฤษฎี การกำหนดประเด็นการประเมิน เกณฑ์การประเมิน การประเมินผลลัพธ์ต่อสุขภาพ (Health outcome/impact) จริยธรรมของนักประเมินผล กรอบแนวคิดและขอบเขต การพัฒนาเครื่องมือ การเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล การจัดทำรายงานผลการประเมิน ฯ 3) การประชุมปฏิบัติการ เพื่อเตรียมความพร้อมของทีมวิทยากร ในการดำเนินงานระยะที่ 2 จะมีการเตรียมความพร้อมของทีมวิทยากร ทั้ง 4 ภาคและมีการพัฒนาตัวเนื้อหาหลักการออกแบบรูปแบบกระบวนการเรียนรู้ ให้สอดคล้องกับกรอบแนวคิดหลักที่ใช้ในการประเมิน ซึ่งในการประเมินครั้งนี้จะใช้กรอบแนวคิดการประเมินผลกระทบทางสุขภาพเป็นเนื้อหาหลัก แต่อย่างไรก็ตามยังมีการเติมเนื้อหาหลักการแนวคิดการประเมินแบบอื่น ๆ ด้วย 4) จัดทำหลักสูตรหลักการติดตาม สนับสนุนและประเมินผลโครงการ โดยมีสาระสำคัญในเรื่องการเขียนกรอบแนวคิดเชิงระบบเพื่อการติดตามและประเมินผลโครงการ การรวบรวมข้อมูลโดยเครื่องมือทั้งแบบมีโครงสร้างและไม่มีโครงสร้างเพื่อการติดตามและประเมินผลการวิเคราะห์และการสังเคราะห์ผลการติดตามและประเมินผลโครงการ การประเมินคุณค่าของโครงการ การจัดทำรายงานผลการประเมิน 4.1 การทดลองหลักสูตร หลักสูตรที่ใช้ในการอบรมครั้งนี้ เป็นหลักสูตรที่ปรับปรุงขึ้นใหม่ โดยนำประสบการณ์และบทเรียนจากการดำเนินงานในระยะที่ 1 มาปรับปรุงเพื่อให้สอดคล้องกับรูปแบบ กระบวนการเรียนรู้ และบริบทของงานที่จะประเมิน แต่ทั้งนี้ในขั้นตอนการออกแบบหลักสูตรจะเชิญผู้ทรงคุณวุฒิของ สสส. และฝ่ายติดตามและประเมินผล มาร่วมวิพากษ์ ให้ความเห็น และอาจปรับหลักสูตรบางเรื่องที่ส่วนกลางได้ดำเนินการแล้วมาใช้ด้วย และมีการวิเคราะห์ปัจจัยความสำเร็จในการนำหลักสูตรไปปรับใช้ในการทำงานระดับพื้นที่ โดยวัดระดับหน่วยวิเคราะห์ (Unit of Analysis) เป็นบุคคล กลุ่ม พื้นที่ องค์กร หน่วยงาน โดยวัดผลกระบวนการเรียนรู้ และการเปลี่ยนแปลงในการนำบทเรียนไปปรับใช้
4.2 การประเมินหลักสูตร ในการประเมินโครงการครั้งนี้ ทาง สจรส.ม.อ ร่วมกับทีมวิทยากรทั้ง 4 ภาค จะประยุกต์ใช้กรอบแนวคิดการประเมินผลทางสุขภาพประเมินโครงการภาพรวม 4.3 การทดสอบความถูกต้องและความใช้ได้ของหลักสูตร เมื่อได้หลักสูตรจากขั้นตอนข้างต้นแล้ว นำหลักสูตรดังกล่าวส่งให้ทางผู้ทรงคุณวุฒิพิจารณาให้ข้อเสนอแนะปรับปรุง และทดลองใช้กับกลุ่มตัวอย่าง 30 คน ได้ทดลองเรียนและให้ข้อเสนอแนะปรับปรุงแก้ไข จนได้หลักสูตรที่สมบูรณ์พร้อมนำไปใช้ต่อไป
5) การจัดทำคู่มือและเครื่องมือเพื่อใช้ในการพัฒนาศักยภาพเครือข่ายนักติดตามและประเมินผลงาน 6) จัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพเครือข่ายนักติดตามและประเมินผล และประเมินแบบความพึงพอใจ ความรู้ความเข้าใจและทักษะ (ก่อนเรียนหลักสูตร) ได้แก่ เครือข่ายนักประเมินผลงานสร้างเสริมสุขภาพในเขตพื้นที่ภาคใต้ ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ครั้งที่ 1 จำนวน 70 คน
7) การฝึกปฏิบัติการภาคสนาม โดยผู้เข้าร่วมอบรมลงพื้นที่ติดตาม และประเมินผลโครงการของ สสส. ในพื้นที่ของตนเองภาคละ 3 โครงการ (รวม 4 ภาค ทั้งหมด 12 โครงการ)
8) จัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพเครือข่ายนักติดตามและประเมินผล ได้แก่ เครือข่ายนักประเมินผลงานสร้างเสริมสุขภาพในเขตพื้นที่ภาคใต้ ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ครั้งที่ 2 เพื่อเป็นการสรุปบทเรียน ทบทวน และต่อยอด จำนวนรวมประมาณ 70 คน 9) การติดตามความก้าวหน้า (Follow up) และประเมินผลการพัฒนาศักยภาพเครือข่ายนักติดตามและประเมินผล โดยดูจากบทบาทและกิจกรรมของผู้เข้าร่วมโครงการที่เกี่ยวข้องกับการติดตามและประเมินผล 10) จัดประชุมเชิงปฏิบัติการประเมินผลโครงการพัฒนาศักยภาพนักประเมิน โดยประยุกต์ใช้กระบวนการประเมินผลกระทบทางสุขภาพ 9.1) การประชุมเพื่อกลั่นกรองและกำหนดของเขตการประเมิน 9.2) การประชุมเพื่อทบทวนร่างรายงานการประเมินผลกระทบทางสุขภาพโดยสาธารณะ 11) ประชุมเชิงปฏิบัติการถอดบทเรียนการพัฒนาศักยภาพนักประเมิน ระยะที่ 2 และประเมินแบบความพึงพอใจ ความรู้ความเข้าใจและทักษะ (หลังเรียนหลักสูตร) /ประเมินผลวิเคราะห์เชิงคุณภาพ /และวิเคราะห์ช่องว่างสาเหตุ ปัจจัยอุปสรรค ปัจจัยเอื้อหนุนต่อความสำเร็จ จากรุ่น 1 และ 2 เพื่อนำมาปรับใช้ในรุ่นต่อไป
12) จัดทำรายงานสรุปผลการพัฒนาเครือข่ายนักประเมินผลงานสร้างเสริมสุขภาพ