การจัดการปัญหาขยะอิเล็กทรอนิกส์ การแก้ใขปัญหาการเผาทำลายขยะอิเล็กทรอนิกส์ของชุมขน

ชื่อโครงการ	การจัดการปัญหาขยะอิเล็กทรอนิกส์ การแก้ใขปัญหาการเผาทำลายขยะอิเล็กทรอนิกส์ของชุมขน
สถาบันอุดมศึกษาหลัก	มหาวิทยาลัยขอนแก่น
หน่วยงานหลัก	วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น
หน่วยงานร่วม	อบต.หนองตอกแป้น, ทสจ.กาฬสินธ์, สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาค 10
ชื่อชุมชน	อบต.หนองตอกแป้น
ชื่อผู้รับผิดชอบ	อาจารย์ณงค์เดช มหาศิริกุล
ที่อยู่ผู้รับผิดชอบ	วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น มข. 123/2017 ถ.มิตรภาพ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40002
ชื่อผู้ร่วมโครงการ/สาขา
การติดต่อ	0845558811, Narongdet@kku.ac.th
ปี พ.ศ.	2563
ระยะเวลาดำเนินโครงการ	1 มกราคม 2563 - 31 พฤษภาคม 2563
งบประมาณ	380,600.00 บาท

จังหวัด	อำเภอ	ตำบล	ลักษณะพื้นที่
กาฬสินธุ์

ข้อมูลพื้นฐาน

องค์การบริหารส่วนตำบลหนองตอกแป้น ตั้งอยู่บริเวณทิศตะวันออกเฉียงใต้ของอำเภอยางตลาด ห่างจากอำเภอยางตลาด ประมาณ 11 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดกาฬสินธุ์ประมาณ 20 กิโลเมตร มีพื้นที่ 21,141 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 13,213 ไร่ สภาพพื้นที่ทั่วไปเป็นที่ราบสูง ไม่มีแหล่งน้ำธรรมชาติไหลผ่าน องค์การบริหารส่วนตำบลหนองตอกแป้นประกอบด้วย 10 หมู่บ้าน มีประชากรจำนวน 3,738 คน มีครัวเรือนจำนวน 937 ครัวเรือน

ข้อมูลศักยภาพ/ทรัพยากร

ข้อมูลประเด็นปัญหา

จากการสำรวจปริมาณขยะในพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบลหนองตอกแป้น พบว่าปริมาณขยะที่เกิดขึ้นโดยเฉลี่ยน 3.5 ตัน/วัน และมีอัตราเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ขยะมูลฝอย คือ ของเหลือทิ้งจากการใช้สอยของมนุษย์ซึ่งเกิดจากการอุปโภค บริโภคและกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ ในชีวิตประจำวัน ประเภทของขยะมูลฝอยสามารถแบ่งตามลักษณะทางกายภาพขยะได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่ 1) ขยะอินทรีย์ หรือขยะเปียก หรือขยะย่อยสลายได้ 2) ขยะรีไซเคิล 3) ขยะทั่วไป และ 4) ขยะพิษหรือขยะอันตราย ในเขตเทศบาลที่อยู่ในเขตชนบท ขยะมูลฝอยส่วนใหญ่ จะเป็นลักษณะขยะที่ย่อยสลายได้ คือ เศษผัก เปลือกผลไม้ เศษอาหาร หญ้า ใบไม้ ซากพืช ซากสัตว์ เป็นต้น ขยะเปียกนี้ ถ้าตกค้างบนพื้นจะเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของหนูและแมลงวัน ซึ่งเป็นพาหะนำโรคติดต่อทำให้มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชาชน รวมถึงเกิดเหตุรำคาญและความไม่น่าดู จากการเก็บขยะมูลฝอยไม่หมดทำให้เกิดกลิ่นเหม็นรบกวน มีผลต่อปัญหาคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งขยะอิเลกทรอนิกส์ที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ บางหมู่บ้านทำลายโดยวิธีการเผาทิ้ง
สิ่งที่เป็นปัญหาในการจัดการคือ ครัวเรือน ไม่คัดแยกขยะประเภทอิเล็กทรอนิกส์ และมีการแก้ใขปัญหาโดยการเผาทำลายขยะอิเล็กทรอนิกส์ของชุมชนซึ่งในความเป็นจริงแล้ว องค์ความรู้ในการจัดทำถังแยกขยะเพื่อใช้ในครัวเรือนสามารถทำได้ ซึ่งถ้าทำให้บ้านทุกหลังมีถังขยะอิเลกทรอนิกส์ ก็จะนำมาสู่การคัดแยกขยะได้ อย่างไรก็ตามทีผ่านมาในหลาย ๆ อปท. ร่วมถึง ภาคส่วนต่าง ๆ อธิ สมาคมแม่บ้านมหาดไทย ได้มีโครงการส่งเสริมการลดขยะอินทรีย์โดยของความร่วมมือให้ทุกครัวเรือน ช่วยดำเนินการจัดทำมาใช้ในครัวเรือนของตน หรือ อปท./หน่วยงาน บางแห่ง มีการจัดหา ถังขยะอิเลกทรอนิกส์ แล้วเอาไปมอบให้ครัวเรือน แต่ไม่ได้มีการติดตั้งให้หรือสร้างการยอมรับใช้อย่างจริงจัง ทำให้ที่ผ่านมาไม่ได้เกิดการคัดแยกขยะอิเลกทรอนิกส์และขาดการจัดการที่ถูกต้องตามหลักวิชาการเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมของชุมชนอย่างได้ผล ดังนั้นเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวจึงเป็นที่มาของแนวคิดโครงการอาสาประขารัฐ ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ที่จะนักศึกษานำที่เข้าร่วมโครงการดำเนินการ
1) สำรวจว่าแต่ละครัวเรือนมีการจัดทำถังขยะอิเลกทรอนิกส์ และมีการใช้งานหรือไม่ แต่ละครัวเรือนมีวิธีการจัดการกับขยะอิเลกทรอนิกส์อย่างไร
2) จัดหา/จัดทำถังขยะอิเลกทรอนิกส์ (ในรูปแบบและองค์ความรู้ต่าง ๆ ที่มี)
3) นักศึกษาดำเนินการติดตั้งถังขยะอิเลกทรอนิกส์ให้ครัวเรือน
4) นักศึกษาช่วยรณรงค์ สร้างการคัดแยกขยะอิเลกทรอนิกส์และวิธีการจัดการขยะขยะอิเลกทรอนิกส์ในชุมชนให้เกิดขึ้นเป็นรูปธรรม

	คุณค่าที่เกิดขึ้น	ผลที่เกิดขึ้น
1	เกิดความรู้ หรือ นวัตกรรมชุมชน
2	เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ
3	การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ (กายภาพ สังคม และเศรษฐกิจ)
4	การพัฒนานโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อสุขภาวะ
5	เกิดกระบวนการชุมชน
6	มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ