ระบบอาหารในสถานศึกษา

ตลาดอาหารสุขภาพโรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้

รายละเอียดการดำเนิน กิจกรรมโครงการตลาดนัดอาหาร เด็กน้อยแก้มใสในโรงเรียน อิ่มท้องสมองไบรท์ โรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้ อำเภอโคกโพธ์ จังหวัดปัตตานี กลุ่มเป้าหมาย เด็กนักเรียนชั้น ป.3-ป.6 จำนวน 28 คน ครูผู้ดูแลจำนวน 2 คน 1. กิจกรรมที่ 1 ประชุมครูที่รับผิดชอบเรื่องรายละเอียดโครงการ วางแผนในการทำกิจกรรมต่างๆเจ้าหน้าที่    รพ.สต ร่างแผนกิจกรรมที่จะดำเนินการ แบ่งหน้าที่ 2. กิจกรรมที่ 2 แบ่งกลุ่มเด็กในการทำกิจกรรม พร้อมจัดทำใบสมัครตามกลุ่ม แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบพร้อมทั้งจัดทำไวนิลประชาสัมพันธ์กิจกรรม ไวนิลตลาดนัดหน้าโรงเรียน แผ่นพับ เสียงตามสาย
3. กิจกรรมที่ 3 จัดอบรมให้ความรู้กลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วม เด็กจำนวน 28 คน และผู้ปกครองจำนวน 12 คน
        วันที่ 1 จัดอบรมให้ความรู้เรื่องการแก้ไขปัญหาภาวะโภชนาการนักเรียนในโรงเรียน
ในวันที่ 15 สิงหาคม 2567 ณ โรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้ -ให้ความรู้เรื่องอาหารเพื่อสุขภาพ - ให้ความรู้เรื่องอาหารแปรรูป -ให้ความรู้เรื่องวิธีการเลือกผัก ผลไม้และเนื้อสัตว์ -กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ระดมความคิดเห็นระหว่างเด็กนักเรียน ผู้ปกครองและครู -ภาคปฏิบัติ อบรมวิธีการทำอาหาร เมนูที่ 1แซนวิส เมนูที่2 ไข่ตุ๋น เมนูที่3 ผักริมรั้วทอดกรอบ วันที่ 2 อบรมให้ความรู้เรื่องการเลือกอาหารให้หลักโภชนาการที่ถูกต้องวันที่ 16 สิงหาคม 2567 ณ โรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้ - ทำอาหารธรรมด๊า ธรรมดาให้เป็นอาหารเพื่อสุขภาพได้ - การทำบัญชีรายรับ - รายจ่าย - ภาคปฏิบัติอบรมวิธีการทำอาหาร เมนูที่4 ปังซิ เมนูที่ 5 เกี๊ยวห่มผ้า
สรุปจากกิจกรรมแลกเปลี่ยนในกิจกรรมที่ 3
- วันเปิดตลาดนัดเป็นวันที่ 28 สิงหาคม 2567 และหลังจากนั้นจะมีการเปิดทุกสัปดาห์บางวันจะมีผู้ปกครองมาร่วมด้วย และจะมีการวางขายผักจากการปลูกของนักเรียนในโรงเรียน บูรณาการกันหากมีการจัดงาน ณ วัดช้างให้ นักเรียนและผู้ปกครองจะร่วมกันออกบูธขายอาหารเพื่อสุขภาพ - นักเรียนแบ่งกลุ่มได้ทั้งหมด 5 กลุ่ม
- จะมีครูพี่เลี้ยงประจำกลุ่มแต่ละกลุ่มคอยดูแลนักเรียน
- อาหารที่ถูกหลักโภชนาการจากไส้กรอกเปลี่ยนเป็นไข่ เพื่อให้นักเรียนได้รับสารอาหารครบ
- เมนูข้าวยำเด็กๆไม่ค่อยชอบกิน อยากให้แปลรูปเป็นข้าวยำห่อไข่ ทำให้ดูน่ากิน - เมนูผักทอด สามารถเอาผักที่มีตามบ้านมาแปรรูปอาหาร เด็กๆชอบใจ และได้รับความนิยมอย่างมากบางคนไม่กินผัก ก็กินได้ - ขายอาหารช่วงเช้าสลับเมนูกันไป เน้นอาหารเพื่อสุขภาพ

กิจกรรมก่อนเปิดตลาดนัด - ทำหนังสือเชิญกลุ่มเป้าหมาย ภาคีเครือข่ายเข้าร่วม - จัดเตรียมสถานที่ - จัดซื้ออุปกรณ์แต่ละกลุ่ม เพื่อดำเนินการอย่างต่อเนื่อง
- จัดทำป้ายไวนิลแต่ละกลุ่ม จัดทำแผ่นพับการทำอาหาร
กิจกรรมที่ 4 เปิดตลาดนัด โครงการตลาดนัดอาหาร เด็กน้อยแก้มใสในโรงเรียน อิ่มท้องสมองไบรท์    ณ โรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้ ตำบลทุ่งพลา อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี

ตลาดอาหารสุขภาพโรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้

              วันที่ 28 สิงหาคม 2567 - กล่าวรายงานเปิดโครงการโดย นางมารีนี ใบเย็มหมะ ตำแหน่งนักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการ - กล่าวเปิดพิธีโดย นายปรีชา กาฬแก้ว ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งพลา - กล่าวต้อนรับโดย ผุ้อำนวยการโรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้ - เยี่ยมชมบูธทั้ง 5 บูธ พร้อมอุดหนุนอาหารของนักเรียน - สัมภาษณ์นักเรียน - สัมภาษณ์คณะทำงาน   โดยมีภาคีเครือข่ายและผู้ปกครองเข้าร่วมกิจกรรมเปิดตลาดนัดในวันดังกล่าว และมีการจัดตั้งบูธอาหารของแต่ละกลุ่ม ซึ่งกิจกรรมในวันดังกล่าวผ่านไปด้วยดี

-ความคิดเห็นของผอ.โรงเรียนสมเด็จหลวงพ่อทวดวัดช้างให้กับโครงการตลาดนัดอาหารของเด็กๆในครั้งนี้ผอ.เห็นว่ากิจกรรมครั้งนี้เป็นกิจกรรมที่ดีทุกภาคส่วนให้ความสำคัญและเห็นด้วยไม่ว่าจะเป็นนักเรียนผู้ปกครองหรือชุมชนเพราะทางโรงเรียนได้มีการลง facebook ป้ายประชาสัมพันธ์ ป้ายติดรถรับส่งนักเรียน ในกิจกรรมครั้งนี้ทำให้ผู้ปกครองได้เข้ามามีส่วนร่วมและเห็นถึงความสำคัญของอาหารของเด็กๆมากยิ่งขึ้นและกิจกรรมในครั้งนี้ถือว่าประสบความสำเร็จเป็นอย่างมากหลังจากที่โรงเรียนไม่ได้มีกิจกรรมประเภทนี้มาสักพักหนึ่ง มีความรู้สึกภูมิใจและเหมือนเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์มากยิ่งขึ้นอาหารบางประเภทเด็กยังไม่เคยทานเช่นแซนวิชหรือว่าผักบางประเภทพอดได้ทานแล้วเขาก็รู้สึกชอบทำให้มีความเห็นว่ากิจกรรมแบบนี้จะเป็นการสร้างความยั่งยืนในเรื่องของการรับประทานอาหารของเด็กได้เด็กบางคนก็จะเลือกรับประทานอาหารมากยิ่งขึ้น และจะทำให้เป็นนโยบายของทางโรงเรียนเช่นทุกวัน(ระบุวันตามความเหมาะสม)จะมีตลาดอาหารเชิญชวนมาร่วมกิจกรรมตรงนี้ได้ทั้งผู้ปกครองและบุคคลบริเวณภายในชุมชน และสามารถเป็นการทำงานร่วมกันได้กับของโหนดปัตตานีเพราะได้มีการทำแปลงผักปลูกผักภายในโรงเรียนจะได้นำมาใช้ในการปรุงอาหารในมื้อในกลางวันของทางโรงเรียนด้วยทางโรงเรียนก็อยากเปิดตลาดของโรงเรียนโดยให้ทางผู้ปกครองมามีส่วนร่วมอาจจะเป็นพืชผักสวนครัวที่ผู้ปกครองเป็นคนปลูกอยู่ที่โรงเรียนแล้วนำมาขายภายในโรงเรียนให้ทุกคนได้มีผักที่ปลอดภัยรับประทานกัน ปกติทางโรงเรียนจะมีแม่ครัวมาทำอาหารเช้าขายภายในโรงเรียนอยู่แล้วแต่หากมีโครงการแบบนี้ก็อาจจะต้องจัดเป็นกลุ่มของเด็กในการเพิ่มเมนูอาหารเช้าเด็กจะได้มีตัวเลือกในการรับประทานอาหารเช้าที่หลากหลายมากยิ่งขึ้น

กิจกรรมตลาดนัดอาหารของเด็กในครั้งนี้เป็นการตอบโจทย์อย่างมากเพราะจะมีเด็กบางส่วนที่ไม่ได้รับประทานอาหารเช้ามาจากที่บ้านแล้วพอมาถึงโรงเรียนก็ซื้อขนมข้างนอกมากินถ้าเรามีแบบนี้เด็กก็จะมีตัวเลือกมากยิ่งขึ้นบางเด็กบางคนอาจจะไม่อยากกินข้าวผัดหรือของที่ทางแม่ครัวทำเพราะบางทีก็เป็นเมนูที่เดิมๆการมีเมนูแบบนี้ทำให้เด็กมีตัวเลือกมากยิ่งขึ้นแล้วก็เขาก็รู้สึกว่ามันอร่อยมันแตกต่างจากที่เขาเคยกิน อย่างเช่นผักทอดเด็กบางคนจะไม่รู้เลยว่าผักชนิดนี้สามารถเอามาทำเป็นอาหารได้หรือดอกไม้ก็สามารถเอามาทำเป็นอาหารได้เมื่อลองให้ทำกินกันเองเด็กก็รู้สึกว่า"มันอร่อยมันกินได้เหรอเออเดี๋ยวผมจะเอาผักที่บ้านมาลงทอดบ้าง" บางคนก็กลับไปเอาใบบัวบกที่ตัวเองคิดว่ามันกินได้แต่กับน้ำพริกก็ลองเอามาทอดทำให้กินง่ายขึ้นซึ่งปกติเด็กก็อาจจะไม่กินบ้านของเด็กนักเรียนบางคนก็มีการปลูกผักสวนครัวอยู่แล้วอย่างเช่นฟักทองถั่วฝักยาวผักบุ้งเมื่อเด็กได้มีการเรียนรู้เรื่องอาหารภายในครัวเรือนหรือว่าผลผลิตภายในครัวเรือนที่เราปลูกแล้วนำมาสามารถกินได้เลยเด็กก็จะอยากที่จะใช้ของที่อยู่ภายในบ้านของตัวเองมาปรุงอาหารมากยิ่งขึ้นโดยที่ไม่ต้องไปซื้อในตลาด และกิจกรรมครั้งนี้ก็ทำให้เห็นถึงความสามัคคีแล้วก็การร่วมมือร่วมใจกันของนักเรียนไม่ว่าจะเป็นเด็กผู้หญิงเด็กผู้ชายตัวเล็กเด็กโตเด็กเล็กมีความร่วมมือกันหมดทุกคนช่วยกันทำให้เห็นว่ากิจกรรมบางกิจกรรมก็สามารถทำให้เห็นถึงการพัฒนาการทางอารมณ์ของเขาได้ด้วย

ในการเลือกเมนูมาทำอาหารนั้นทางรพ. สตได้มีการติดต่อไปทางอาจารย์ที่มีความชำนาญด้านอาหารโดยตรงและตั้งโจทย์ไปให้ว่าในเมนูนั้นจะต้องมีอาหารครบทั้ง 5 หมู่สารอาหารครบทั้ง 5 หมู่เพื่อที่จะให้เด็กกินแล้วมีประโยชน์กับร่างกายของเขาอย่างเต็มที่และต้องเป็นวัตถุดิบที่เด็กสามารถกินได้ด้วย สิ่งหนึ่งที่ได้จากกิจกรรมครั้งนี้คือการที่ผู้ปกครองมามีส่วนร่วมในการทำอาหารและคิดเมนูกับเด็กทำให้เห็นถึงความสัมพันธ์ภายในครอบครัว โดยปกติโรงเรียนหากมีการทำกิจกรรมใดๆก็จะเชิญผู้ปกครองมาร่วมทุกกิจกรรมอยู่แล้วซึ่งเป็นการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองเด็กและครูได้มากยิ่งขึ้น และอาจเป็นแนวทางเสริมอาชีพให้กับผู้ปกครองและครอบครัวของเด็กได้ด้วย เด็กๆหลายคนมีความคิดที่จะทำเมนูใหม่ๆขึ้นมาโดยใช้วัตถุดิบหรืออาหารท้องถิ่นที่มีอยู่แล้วมาพัฒนาให้มันน่ารับประทานมากยิ่งขึ้นเช่นเมนูข้าวยำไข่ม้วน
เด็กได้เสริมทักษะในชีวิตเพิ่มมากขึ้นทั้งความคิดสร้างสรรค์ การคำนวณค่าใช้จ่ายหรือคำนวณปริมาณอาหารเป็นการเรียนรู้นอกห้องเรียนที่ส่งเสริมเด็กได้ดีมาก

การเลือกเมนูอาหารใช้ไอเดียเซเว่นก็คือรวดเร็วหน้าตาน่ากินและเด็กชอบกินแต่ใช้วัตถุดิบที่มีในท้องถิ่นเป็นส่วนประกอบและมีประโยชน์ เช่นเด็กชอบกินขนมซองเราก็จะทำยังไงให้ผักมีลักษณะใกล้เคียงกันซึ่งพอทำมาเป็นผักทอดเด็กก็ชอบมาก ในส่วนของคุณครูที่รับผิดชอบโครงการมีความรู้สึกดีใจและประทับใจเป็นอย่างมากที่มีโครงการแบบนี้ช่วงแรกอาจจะรู้สึกมีความกังวลว่ากิจกรรมจะไปได้ไหมจะทำได้ไหมแต่เมื่อกระจายงานไปแล้วคุณครูทุกคนในโรงเรียนให้ความร่วมมือจึงมีกำลังใจที่จะทำงานและอยากให้มีกิจกรรมแบบนี้ไปเรื่อยๆเพราะเห็นผลดีที่เกิดขึ้นกับเด็กโดยตรงอยากให้เป็นโครงการที่ยั่งยืนต่อเนื่องไปตลอด

ในส่วนของการปรับปรุงในครั้งต่อไปจะเปลี่ยนตัววัตถุดิบเช่นพวกไส้กรอกหรือปูอัดเปลี่ยนเป็นใช้ปลาหรือใช้เนื้อสัตว์ที่มีอยู่ในท้องถิ่นให้มากยิ่งขึ้นเพราะเด็กจะได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนจริงๆ และในส่วนของซุ้มอาหารก็อาจจะลดปริมาณลงอาจจะเหลือ 2-3 ซุ้ม เพื่อที่จะให้ผู้ขายเปลี่ยนเป็นผู้ซื้อบ้าง เด็กก็จะไม่เหนื่อยเกินไปรวมถึงคุณครูด้วยจัดกลุ่มสลับกันไปในแต่ละสัปดาห์ตามที่ทางโรงเรียนกำหนด

ในส่วนของนักเรียนที่เป็นตัวแทนเข้าร่วมโครงการ -ซูซิโร รู้สึกว่าอาหารที่ตัวเองทำมีประโยชน์หากทำแบบนี้ทุกวันก็จะดี 1 ชิ้นก็ได้ปริมาณสารอาหารที่ครบถ้วน ดีใจที่เพื่อนๆที่มาซื้อแซนวิชก็บอกว่าอร่อยแล้วก็ชอบ

-เกี๊ยวห่มผ้า ไก่ ไข่ แครอท ต้นหอม พริกไทย กระเทียม เครื่องปรุง ที่เลือกเมนูนี้เพราะรู้สึกว่ามันน่ากินและทำได้ไม่ยากกินแล้วก็อิ่มท้องและมีความอร่อยด้วย อยากทำแบบนี้ทุกครั้งเพราะสนุกด้วยแล้วก็ได้กินอาหารที่หลากหลาย

-แซนวิส ขนมปัง ไข่กุ้ง ไข่ สาหร่าย มายองเนส เป็นเมนูที่ทุกคนให้ความสนใจเพราะมีปริมาณที่เยอะและอิ่มพอดีแต่ครั้งหน้าจะเปลี่ยนจากไข่กุ้งเป็นเนื้อปลาหรือเนื้อไก่

-ผักทอด เมนูผักทอดเป็นเมนูที่ชอบเพราะผักสามารถหาได้ทั่วไปโดยที่ไม่ต้องซื้อทั้งผักริมรั้วและผักที่ปลูกเป็นผักสวนครัวรวมถึงดอกไม้ก็สามารถนำมาทอดได้แล้วก็ทดแทนพวกขนมถุงซองได้เป็นอย่างดี ผักที่เอามาทอดวันนี้คือ ตำลึง เห็ดเข็มทอง ฝักทอง ข้าวโพดอ่อน ดอกเฟื่องฟ้า ดอกอัญชัญ ผักบุ้ง มันฝรั่ง

-ไข่ตุ่น เป็นเมนูที่ทำง่ายและอร่อยสามารถกินได้ทุกวัยโดยปกติแล้วชอบที่จะทำเมนูนี้อยู่แล้วเลยเลือกที่ทำเมนูนี้ขาย

ความรู้สึกจากตัวแทนนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการ
อยากขอบคุณที่มีโครงการแบบนี้เกิดขึ้นเพราะทำให้เพื่อนๆน้องๆในโรงเรียนได้มีอาหารที่หลากหลายแล้วก็อร่อยเพิ่มมากขึ้นอยากให้ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ

ในส่วนของผู้ปกครองรู้สึกประทับใจที่มีโครงการนี้เห็นลูกๆหลานๆได้ทำกิจกรรมและมีความสุขกับกิจกรรมที่ทำทำให้เห็นถึงศักยภาพของลูกหลานตัวเองว่าจากปกติอยู่บ้านอาจจะไม่เคยทำแต่พอมีกิจกรรมนี้ทุกคนร่วมมือร่วมใจกันทำให้ผู้ปกครองรู้สึกมีความสุขไปด้วยโดยปกติผู้ปกครองจะมามีส่วนร่วมในกิจกรรมของทางโรงเรียนอยู่บ่อยๆแต่ยังไม่เคยมีกิจกรรมที่เด็กๆทำอาหารมาแลกเปลี่ยนหรือขายกันแบบนี้หากมีการจัดกิจกรรมแบบนี้ต่อไปก็จะให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี